Ο Θεός Απόλλων

Θεός της μαντικής τέχνης, του φωτός, της μουσικής και του χορού.

Γιος του θεού Δία και της θεάς Λητώς, δίδυμος αδερφός της θεάς Άρτεμις. Ο πιο διαδεδομένος μύθος για την γέννησή του αναφέρει, πως αυτή πραγματοποιήθηκε στο νησί Ορτυγία (τη σημερινή Δήλο) από τη Λητώ, θεάς της έναστρης νύχτας, που υπήρξε σύζυγος του Δία πριν από την Ήρα. Λόγω της μεγάλης ζήλιας της Ήρας για τη Λητώ, κανένας τόπος δεν τη δεχόταν να γεννήσει, εκτός από την Ορτυγία. Ήταν ένα νησί, που έως τότε έπλεε ελεύθερο στα κύματα κι έτσι ήταν δύσκολο η Ήρα να ανιχνεύσει την τοποθεσία στην οποία η Λητώ είχε καταφύγει. Αργότερα, ο Δίας σταθεροποίησε το νησί προκειμένου να πραγματοποιηθεί η γέννηση του Απόλλωνα. Οι πόνοι του τοκετού διήρκεσαν εννιά μέρες και εννιά νύχτες και τότε η Ειλείθυια, η μαμή που η Ήρα κρατούσε επίτηδες κοντά της, μπόρεσε να διαφύγει ώστε να βοηθήσει την ετοιμόγεννη Λητώ. Πρώτη, από ένα φοίνικα γεννήθηκε η Άρτεμις και ύστερα ο Απόλλωνας. Η Ορτυγία ονομάστηκε Δήλος, επειδή εκεί αποκαλύφθηκε (έγινε δήλος, δηλαδή φανερός) ο θεός Απόλλωνας.

Ως θεός της μαντικής, ήταν ο ιδρυτής και αρχηγός του περίφημου Μαντείου των Δελφών και φανέρωνε στους ανθρώπους την βούληση του πατέρα του. Η Πυθία καθόταν, ως ιέρεια του θεού, σε ένα χρυσό τρίποδα σκεπασμένο με το δέρμα του Πύθωνα και μασώντας φύλλα δάφνης, πρόφερε σε εξάμετρα τον χρησμό της δοσμένο από τον Απολλωνα, που ήταν πάντα σκοτεινός και αινιγματικός. Για το λόγο αυτό ο Απόλλων ονομαζόταν και Λοξίας, ως «λοξά αποκρινόμενος», σύμφωνα με χωρίο του Λουκιανού, στο έργο του Θεών Διάλογοι. Στους Δελφούς κατέφευγαν άνθρωποι που είχαν διαπράξει κακό εν αγνοία τους ή άθελά τους και υπέφεραν γι’ αυτό, και γενικά όσοι ήθελαν να μάθουν τι πρέπει να κάνουν για να είναι θεάρεστες οι πράξεις τους και να κερδίσουν την υποστήριξη και την εύνοια των θεών. Από την ελληνική μυθολογία έχουμε ποικίλα παραδείγματα ηρώων που καταφεύγουν στο Μαντείο των Δελφών για χρησμό: Στις Ευμενίδες του Αισχύλου, ο Ορέστης οφείλει να πάει στους Δελφούς να εξαγνιστεί, αν και σκότωσε τη μητέρα του με υποκίνηση του ίδιου του θεού Απόλλωνα, υπερασπιζόμενος την τιμή του πατέρα του. Ο Οιδίποδας, όπως μας τον κληροδοτεί ο Σοφοκλής, μέσα στην άγνοιά του και στην προσπάθεια να βρει την αλήθεια και την ατομική του ταυτότητα, επιχειρώντας να αποφύγει την εκπλήρωση του χρησμού του μαντείου, πως θα σκοτώσει τον πατέρα του και θα συνάψει ερωτική σχέση με την μητέρα του, εν τέλει άθελά του την επιβεβαιώνει. Η στενή αυτή σχέση του Μαντείου με ηθικά ζητήματα και θέματα δικαιοσύνης, ήταν φυσικό να κάνει το Δελφικό Απόλλωνα νομοθέτη των ελληνικών πόλεων, ειδικά σε θέματα που έχρηζαν θρησκευτικής κύρωσης. Σύμφωνα με τον Πλάτωνα στην Πολιτεία του, ο Απόλλων εξηγεί σε όλους τους ανθρώπους τα των ναών, θυσιών και άλλων υπηρεσιών προς τη θεότητα, καθώς και το τυπικό που συνδέεται με το θάνατο και τη μεταθανάτια ύπαρξη. Γίνεται έτσι ο ιδρυτής πολλών τελετουργικών πράξεων και του τυπικού της θρησκείας.

Ακόμα, ως θεός της μουσικής ήταν ο επικεφαλής των εννέα Μουσών και αυτός ήταν που τραγουδούσε στα συμπόσια του Ολύμπου, μαζί με τις Μούσες. Όπως η θεά Αφροδίτη ήταν η ομορφότερη γυναίκα, αυτός ήταν ο ομορφότερος θεός. Με ψηλή κορμοστασιά, ξανθές μέχρι τον ώμο μπούκλες, γαλάζια μάτια και άτριχο και καλογυμνασμένο σώμα. Στον ερωτικό τομέα, κατά τη μυθολογία, ο Απόλλωνας αποδεικνύεται μάλλον άτυχος. Παρ'όλη την ομορφιά του, οι γυναίκες που ποθούσε έμεναν αδιάφορες και ψυχρές μαζί του. Χαρακτηριστικός είναι ο μύθος της Δάφνης, που για να αποφύγει την ερωτική ένωση με τον θεό μετατράπηκε στο δέντρο Δάφνη με τη βοήθεια της Γης και από τότε, τιμητικά έγινε το ιερό και αγαπημένο δέντρο του Απόλλωνα και χρησιμοποιήθηκε στην λατρεία του. Ως ιερά φυτά του Απόλλωνα, αναφέρονται η δάφνη, ο ηλίανθος, η άρκευθος, η μυρίκη, το ηλιοτρόπιο και ο υάκινθος.