Τα Ιωάννινα υπήρξαν πολυπολιτισμική επικράτεια, με κυρίαρχο το χριστιανικό, το ισλαμικό και το εβραϊκό στοιχείο, μία συνύπαρξη που έχει αφήσει έντονα σημάδια στο ιστορικό κέντρο της πόλης. Η στοά Λούλη είναι το κύριο μέρος που οι τρεις κοινότητες συνεργάστηκαν και προόδευσαν μαζί.
Από την λίθινη εποχή, τους αρχαιοελληνικούς πολιτισμούς, τα Ρωμαϊκά και τα Βυζαντινά δεσποτάτα, μέχρι τους Οθωμανούς πασάδες και το σύγχρονο ελληνικό κράτος, τα ίχνη της ιστορίας οδηγούν στα αξιοθέατα, που δεν πρέπει να χάσεις.
Η τεράστια πολυπολιτισμική αξία της περιοχής αντικατοπτρίζεται στα νερά της λίμνης και αντανακλάται όπου πέσει το βλέμμα σου. Στην αρχιτεκτονική των κτιρίων, στα λατρευτικά κτίρια, εκκλησίες, μοναστήρια, τζαμιά, στους εμπορικούς δρόμους της πόλης, στις γεύσεις της περιοχής.
Αξίζει να δείτε:
Την Καστροπολιτεία των Ιωαννίνων
Το επιβλητικό κάστρο των Ιωαννίνων χτίστηκε το 528 μ.Χ. από τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό. Πρόκειται για το αρχαιότερο βυζαντινό φρούριο της ελληνικής επικράτειας, με αδιάκοπη ιστορία. Με την πάροδο των ετών αποτέλεσε ένα σταυροδρόμι πολιτισμών και θρησκειών. Εξελίχθηκε σε μία πραγματική πολιτεία, στα πλαίσια της οποίας προόδευσε σε υψηλό βαθμό η πνευματική ζωή των Ιωαννίνων και συνεχίζει να προοδεύει μέχρι σήμερα.
Το κάστρο παρουσιάζει ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. Είναι από τα ελάχιστα κάστρα στην Ελλάδα, που εξακολουθεί να κατοικείται ως σήμερα. χωρίζεται σε τέσσερα τμήματα: τον εξωτερικό περίβολο, τη βορειοδυτική ακρόπολη, όπου δεσπόζει το Ασλάν Τζαμί, τη νοτιοανατολική ακρόπολη με το περίφημο Ίτς Καλέ και το Φετιχέ τζαμί και τέλος, την καθαυτό Καστροπολιτεία, την παλαιά, περίτειχη πόλη των Ιωαννίνων. Εδώ βρίσκονται οι τάφοι του Aλή Πασά και της πρώτης του γυναίκας του, Φατιμά, το Βυζαντινό Μουσείο, τα τουρκικά μαγειρεία, η πυριτιδαποθήκη, το εκκλησάκι των Αγίων Αναργύρων και το θησαυροφυλάκιο με τη βυζαντινή συλλογή αργυροχοΐας αλλα και την Εβραϊκή Συναγωγή, το Σπίτι του Πασά Καλού, το Σουφαρί Σεράι (18ος αι.) -στο εσωτερικό του οποίου εκπαιδεύονταν οι ιππείς του Αλή Πασά- τα τουρκικά λουτρά (χαμάμ) και πολλά άλλα.
Στο ίδιο αυτό κάστρο έζησε ο Αλή Πασάς, αυτή η εμβληματική και αινιγματική μορφή της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Ο μεγάλος του έρωτας για την περιβόητη Κυρά – Φροσύνη έχει αφήσει έντονο απόηχο, που δονεί ακόμα την ιστορία της πόλης.
«Πασάς στα Γιάννενα»
Η έκφραση «Πασάς στα Γιάννενα» σημαίνει πως κάποιος απολαμβάνει την απόλυτη ευζωία. Πρόκειται για την συμπύκνωση, μέσα από τη λαϊκή γλώσσα, της εντύπωσης πως τα Ιωάννινα ήταν πάντα μια πλούσια και αριστοκρατική πολιτεία.
Την ακρόπολη Ιτς Καλέ του Κάστρου των Ιωαννίνων
Απολαύστε τον καφέ σας περιστοιχισμένοι από τα κτίσματα και τα τείχη του Ιτς Καλέ, που προσφέρουν θέα στη λίμνη, και θα νιώσετε πως αλλάζετε ιστορική περίοδο. Περπατώντας θα δείτε τo Φετιχέ Τζαμί που κτίστηκε το 1795 από τον Αλή Πασά ως ναός για το σεράι του, τον τάφο του Αλή Πασά, όπου θάφτηκε το ακέφαλο σώμα του, το εξαιρετικό Βυζαντινό Μουσείο, το Θησαυροφυλάκιο, τις Στοές, τον λεγόμενο Πύργο του Βοημούνδου.
Τη Λίμνη Παμβώτιδα
Μία από τις ελάχιστες αστικές λίμνες της χώρας, το σήμα κατατεθέν των Ιωαννίνων, ηλικίας 26.000 ετών! Είναι με διαφορά η ομορφότερη λίμνη της Ελλάδας, με τις πυκνοφυτεμένες όχθες της και τα επιβλητικά βουνά να καθρεφτίζονται στα νερά της. H ζωή της πόλης των Ιωαννίνων περιστρέφεται γύρω της. Το υπέροχο τοπίο, οι περίπατοι γύρω από τη λίμνη και η βόλτα με τα καραβάκια θα σας μαγεύψουν! Όλη η παραλίμνια περιοχή αποτελεί μια ιδανική βόλτα, γεμάτη μικρά μαγαζιά και σπουδαία εστιατόρια, στα οποία συνδυάζονται οι εκλεκτές γεύσεις με το καταπράσινο τοπίο.
Το νησί των Βυζαντινών- βγαλμένο από άλλη εποχή
Ένα από τα ελάχιστα κατοικημένα νησιά λιμνών της Ευρώπης βρίσκεται εδώ, στα Ιωάννινα. Το νησί έχει μία παγκόσμια πρωτιά ...δεν έχει όνομα! Το λένε «νησί της λίμνης» ή «νησάκι των Ιωαννίνων» και έχει περίπου 250 κατοίκους, μία κοινότητα κυρίως ψαράδων. Λίγα λεπτά διαδρομής με το καραβάκι στη λίμνη και φτάνετε στο Νησί, που ξεχειλίζει από αξιοθέατα. Δέκα λεπτά αρκούν για να ζήσεις μία εμπειρία ζωής στα Ιωάννινα, ένα μικρό ταξίδι στο χώρο, αλλά τεράστιο στο χρόνο. Τόσο διαρκεί το ταξίδι με το καραβάκι από τα Ιωάννινα στο νησί της λίμνης με το μικρό, γραφικό οικισμό...
Το νησάκι είναι ένας βράχος πνιγμένο στα πεύκα, με ένα μοναδικό πέτρινο οικισμό γύρω απ’ το φυσικό λιμάνι του. Αν και μικρό, το νησί έχει επτά μοναστήρια και την τρίτη μεγαλύτερη μοναστική κοινότητα στην Ελλάδα, μετά το Άγιο Όρος και τα Μετέωρα.Προετοιμαστείτε να περπατήσετε, για να γνωρίσετε την πολύτιμη βυζαντινή κληρονομιά και τα μοναστήρια του, όπως αυτά του Αγίου Νικολάου των Φιλανθρωπηνών (1292), της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και του Αγίου Παντελεήμονα, όπου σκοτώθηκε ο Αλή Πασάς. Στο Μουσείο Αλή Πασά, σε ένα χώρο διαμορφωμένο σύμφωνα με τα λαϊκά γιαννιώτικα σπίτια της εποχής, κυριαρχεί ο πίνακας με την παράδοση του κεφαλιού του στον Σουλτάνο. Στις ταβέρνες του Νησιού μπορείτε να δοκιμάσετε πέστροφα ή χέλι.
Η Εκκλησία του Αγίου Νικολάου των Κοπάνων
Βρίσκεται στη βόρεια έξοδο των Ιωαννίνων, στον άξονα του Μετσόβου και η ονομασία που οφείλεται στο κοπάνισμα των ρούχων που έκαναν οι γυναίκες στις παραδοσιακές νεροτριβές της λίμνης. Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση εδώ φυλακίστηκε η Κυρά – Φροσύνη, η μοιραία γυναίκα των Ιωαννίνων.
Μουσείο Παύλου Βρέλλη
Ένα από τα ομορφότερα μουσεία της χώρας και σίγουρα ένα από τα πιο πρωτότυπα είναι το Μουσείο Κέρινων Ομοιωμάτων Παύλου Βρέλλη. Τα εντυπωσιακά κέρινα ομοιώματα παίρνουν από το χέρι τον επισκέπτη και τον ταξιδεύουν σε μία μοναδική περιήγηση στην ιστορία της Ηπείρου αλλά και της Ελλάδας στους περασμένους αιώνες.
Σπήλαιο Περάματος
Λίγο έξω από την πόλη των Ιωαννίνων, μόλις 4 χιλιόμετρα μακριά, βρίσκεται το σπήλαιο του Περάματος, ένα από τα ομορφότερα σπήλαια της Ευρώπης, με ιστορία 1,5 εκατομμυρίων ετών. Οι θάλαμοί του είναι τόσο όμορφοι που πολλοί επισκέπτες, γεμάτοι δέος από την ομορφιά που κρύβει η γη στο εσωτερικό της, θεωρούν αδύνατο ότι έχουν διαμορφωθεί χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση!19 διαφορετικά είδη σταλακτιτών, η μεγάλη αίθουσα των «μυθικών ανακτόρων», ο σταλαγμίτης «Άγαλμα της Ελευθερίας», ο σταγμίτης «Αϊ- Βασίλη» και η «νέα πολιτεία» με τις υπέροχες λίμνες...
Άλλα Μουσεία
Ιδιαίτερης πολιτιστικής σημασίας είναι τα μουσεία, όπως το Αρχαιολογικό, το Λαογραφικό και η Δημοτική Πινακοθήκη. Οι λάτρεις της ιστορίας, της τέχνης και του πολιτισμού, έχουν την ευκαιρία να περιηγηθούν σε πολλές περιόδους της ιστορίας της Ελλάδας και να θαυμάσουν έργα παλαιών και σύγχρονων Ελλήνων καλλιτεχνών.]
Η γαστρονομική πανδαισία των Ιωαννίνων είναι υψηλών απαιτήσεων!
Τα ηπειρώτικα βουνά προσφέρουν μια μεγάλη γκάμα βοτάνων και μυρωδικών, που αρτύζουν τις εκλεκτές πρώτες ύλες. Τα ψάρια της λίμνης, όπως τα χέλια και οι πέστροφες, αποτελούν, μαζί με τα ιδιαίτερα βατραχοπόδαρα, το σήμα κατατεθέν της γιαννιώτικης κουζίνας.Οι πίτες και τα γλυκά της περιοχής είναι φημισμένα-κάθε μπουκιά είναι μία νόστιμη υπενθύμιση της γεωγραφικής θέσης των Ιωαννίνων στο μεταίχμιο Ευρώπης και Ανατολής.Τα παραδοσιακά γλυκά των Ιωαννίνων είναι ξακουστά σε όλη την Ελλάδα. Το περίφημο σκερ μπουρέκ, που σημαίνει ζαχαρένια πίτα, ο εξαιρετικός μπακλαβάς και τα υπόλοιπα γλυκά του ταψιού είναι μερικές μόνο από τις γεύσεις που θα σας μείνουν αξέχαστες. Στα παραδοσιακά καφενεία της πόλης μπορείτε να δοκιμάσετε τα μοναδικά «σερμπέτια», γλυκά κρασιά με αρώματα φρούτων και λουλουδιών. Ένα εντελώς πρωτότυπο προϊόν, που δεν μπορείτε να το βρείτε πουθενά αλλού παρά μόνον στα Ιωάννινα, είναι τα ηδύποτα χωρίς αλκοόλ. Πρόκειται για εντελώς ξεχωριστά λικέρ, που προκύπτουν από την ανάμειξη βιολογικού όξου με νέκταρ, βότανα και αρώματα φρούτων. Απολαύστε τα με τριμμένο πάγο.
Οι κρυμμένοι θησαυροί των Ιωαννίνων
Ανακάλυψε τη σπουδαία τέχνη των Γιαννιωτών αργυροχόων και τους τεχνίτες μιας παράδοσης γνωστής σε ολόκληρη την Ευρώπη: χειροποίητα κοσμήματα, σερβίτσια, δίσκοι και εκκλησιαστικά αντικείμενα. Η αργυροχοΐα ήταν από τις πιο χαρακτηριστικές χειροτεχνίες της Ηπείρου τον 18ο και τον 19ο αιώνα. Τα εργαστήρια των Καλαρρυτών, των Ιωαννίνων ανέδειξαν σπουδαίους καλλιτέχνες που έγιναν γνωστοί στα Βαλκάνια. Καταστήματα, εργαστήρια και εκθετήρια που πουλάνε προϊόντα αργυροχοΐας υπάρχουν διάσπαρτα μέσα στην πόλη.
Η εμπορική πλευρά της πόλης
Στα Ιωάννινα, στην πολυσύχναστη οδό Μιχαήλ Αγγέλου, η πόλη σφύζει από ζωή: εδώ θα βρείτε καφέ και ακριβά μαγαζιά και στην οδό 28ης Οκτωβρίου μπουτίκ. H οδός Ανεξαρτησίας είναι ο παλιός εμπορικός δρόμος που διαμορφώθηκε μετά τη μεγάλη πυρκαγιά του 1869. Σε αυτήν και στους κάθετους δρόμους της στριμώχνονται δεκάδες μικρομάγαζα, βιοτεχνίες, σιδεράδικα και οι παλιές στοές, κάποιες από τις οποίες, όπως η στοά Λούλη, αναστηλώθηκαν. Παραδοσιακός εμπορικός δρόμος είναι και η Λόρδου Βύρωνος.